Devlet Gelir Uzmanlığı Hakkında Bilgiler

Bilgi çağında uzmanlaşmış bilginin gerekliliği özel sektörde olduğu gibi kamu sektöründe de uzmanlaşmış personel istihdamını gerekli kılmış; Maliye Bakanlığı düzenleyici birimlerinin uzmanlaştırılması sürecine gecikmeli dahi olsa dahil olmuştur.

Devlet Gelir Uzmanlığı, Maliye Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 19.06.1994 tarih ve 543 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 43 üncü  maddesi ile ihdas edilmiş olup 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36/A-11 maddesinde sayılan kariyer uzmanlıklar arasında yer almaktadır.

Devlet Gelir Uzmanları, Maliye Bakanlığı merkez teşkilatında Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde, diğer görevlerinin yanı sıra Başkanlığın görev alanına giren vergi kanunlarının uygulanmasıyla ilgili araştırma, inceleme ve analiz yapmak gibi görevleri ifa etmektedirler.
Devlet Gelir Uzmanlığı Kurumu, 1996 yılından beri Gelir İdaresi Başkanlığının gereksinim duyduğu uzmanlık bilgisinin temel sağlayıcıları olarak görev yapmaktadırlar.

Devlet Gelir Uzmanlarının görev, çalışma ve atamalarına ilişkin esaslar, Maliye Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 543 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 43 üncü maddesindeki yetkiye istinaden 25.12.1994 tarihli ve 22152 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Devlet Gelir Uzmanlığı Görev, Çalışma ve Atama Yönetmeliği”inde (Yönetmelik) belirlenmiştir.

Devlet Gelir Uzmanlarının görevleri Yönetmeliğin 4. maddesinde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.

• Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve diğer mevzuatta belirtilen iş ve işlemlerden kendilerine verilenleri yapmak;
• Görevleri ile ilgili mevzuatın uygulamada aksayan yönlerini ve bu konudaki görüş ve önerilerini yazılı olarak bildirmek;
• İnceleme (Vergi İncelemesi hariç), araştırma ve ekonomik-mali analiz yapmak;
• Genel Müdürlükçe verilen diğer görevleri yapmak.

Gelirler Genel Müdürlüğünün yeniden yapılandırılarak Gelir İdaresi Başkanlığına dönüştürülmesinden sonra “Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Devlet Gelir Uzmanlığı Görev, Çalışma ve Atama Yönetmeliği”nin yeni yapıya uyarlanarak yakın bir tarihte değiştirilmesi beklenmektedir.
Yönetmeliğin 9. maddesine göre; Üniversitelerin en az dört yıl süre ile eğitim veren siyasal bilgiler, hukuk, iktisat, işletme ve idari bilimler fakülte veya yüksekokulları ile (5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanunun 29. maddesi ile mühendislik fakültelerinin lisans bölümleri ile matematik ve istatistik lisans bölümlerinden mezun olanların da Devlet Gelir Uzman Yardımcılığı sınavına katılabilecekleri hükme bağlanmıştır.) bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki dört yıl süreli fakülte veya yüksekokullardan birini bitirmiş olan ve kamu kurumları tarafından Ö.S.Y.M.’ye yaptırılan sınavda KPSS  puan türüne göre belirli puanları almış olanlar, Gelir İdaresince yapılacak yazılı sınava hak kazanırlar.

Yazılı sınav; Atatürk İlkeleri ve İnkilap Tarihi, Hukuk, İktisat, Maliye, Muhasebe ve Yabancı Dil konularını kapsamaktadır.
Yazılı sınavlar, 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, sözlü sınava çağrılacak adayların yazılı sınavda en az 70 puan almış olmaları şarttır.
Sözlü sınavda yazılı sınav konuları dikkate alınarak adayların genel olarak hukuk, iktisat, maliye ve muhasebe bilgileri ile kavrama ve ifade yeteneği, genel kültürü, tutum ve davranışları gibi özellikleri göz önünde bulundurulur.
Sözlü sınavı başarmış sayılmak için ise, alınan notun en az 70 olması gerekir. Giriş sınavında başarılı olanlardan  Devlet Gelir Uzmanlığı Görev, Çalışma ve Atama Yönetmeliğinin 10. maddesinde belirtilen belgelerini kendilerine yapılacak bildirimde belirtilen süre içinde ibraz edenler Devlet Gelir Uzman Yardımcısı olarak atanırlar.
Devlet Gelir Uzman Yardımcılığına atananlar Gelir İdaresi Başkanlığınca temel mesleki eğitim kursuna tabi tutulurlar. Temel mesleki eğitim kursunda adaylar Türk vergi kanunlarının esasları ağırlıklı olmak üzere Başkanlıkça belirlenen konularda eğitime tabi tutulurlar.

Adaylar temel mesleki eğitim kursundan sonra Başkanlığa bağlı birimlerde belirli sürelerde stajyer olarak çalıştırılırlar. Staj yaptıkları birim amirleri de adayın çalışmaları ve genel davranışları hakkındaki görüşlerine yer verdikleri “Staj Değerlendirme Belgesini” Başkanlığa verirler.
Staj çalışmaları sonunda başarılı görülen adayların asaleti Başkanlığın teklifi, Bakanlık Makamı’nın onayı ile tasdik edilir. Asaleti tasdik edilen Devlet Gelir Uzman Yardımcıları, Başkanlıkça uygun görülecek birimlerde görevlendirilir.
Yeterlik sınavında başarı gösteren Devlet Gelir Uzman Yardımcıları, Devlet Gelir Uzmanlığına atanırlar.
Etkin ve verimli bir gelir idaresinin kurulmasına yönelik olarak atılan bu adım, bürokrasinin ve vergiciliğin dar kalıpları arasına sıkışmamış, dışa dönük, çağdaş, teknolojiyi kullanabilen, üniversite mezunu, genç ve dinamik personelin alınmasıyla Gelir İdaresi Başkanlığına adeta derin bir nefes aldırmıştır.
İlk olarak 1996 yılının Aralık ayında göreve başlatılan Devlet Gelir Uzmanları, başarılı ve özverili çalışmaları ile gelir idaresine büyük katkıda bulunmuşlar ve Gelir İdaresinin yenilikçi, bilimsel düşünceye sahip, temel bilgi sağlayıcı, aydınlatıcı ve öncü personeli haline gelmişlerdir.